تفاوت¬های ریخت¬شناسی بذر پروونانس¬های گونۀ پده (Populus euphratica Oliv.)

گونۀ پده (Populus euphratica Oliv.) در مناطق وسیعی از ایران به‌طور طبیعی انتشار یافته و بومی مناطق خشک و نیمه‌خشک است. تنوع جغرافیایی و اقلیمی در گسترۀ انتشار این گونه سبب شده که اختلافاتی به لحاظ مورفولوژیکی و ژنتیکی میان درختان در رویشگاه‌های مختلف پدید آید. صفات مورفولوژیکی بذر ممکن است در تمایز ژنتیکی پده نقش مهمی داشته باشد. در این بررسی با استفاده از صفات مورفولوژیکی، بذر درختان 7 رویشگاه پده مقایسه شد. به این منظور از بذر درختان پده با مبادی جغرافیایی مختلف که به‌مدت 8 سال در مزرعۀ تحقیقاتی البرز کرج وابسته به مؤسسۀ تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در شرایط کاملا یکسان کاشته شده بودند، نمونه‌برداری شد. 5 مشخصۀ مورفولوژیکی و درصد قوۀ نامیه اندازه‌گیری شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که درختان رویشگاه‌های مختلف به‌جز درصد قوۀ نامیه در کلیۀ صفات اختلاف معنی‌داری در سطح 5 درصد دارند و مشخصه‌های مورفولوژیکی بذرها در تمایز میان درختان رویشگاه‌های مختلف نقش مهمی دارد. همچنین آزمون مقایسۀ میانگین داده‌ها، گروه‌بندی رویشگاه‌های مختلف را برای هر صفت نشان داد. از میان مشخصه‌های بذر، طول و پهنای بذر بیشترین تأثیر را در تمایز درون‌گونه‌ای پده داشتند.